Προγραμμα

Το περιεχόμενο

Τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης παρέχουν γόνιμο έδαφος για την ανάπτυξη του περιεχομένου μικρομάθησης, καθώς είναι ελκυστικό, περιεκτικό και εύκολα ανακτήσιμο. Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι η ανάπτυξη της χρήσης τους στην εκπαίδευση θα μπορούσε να ενισχύσει τη διαδικασία διδασκαλίας και μάθησης τόσο για τους δασκάλους όσο και για τους μαθητές.

1. Η κύρια δραστηριότητα των μαθητών στο διαδίκτυο είναι τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης

Οι ψηφιακές συσκευές και το διαδίκτυο αποτελούν κυρίαρχο μέρος της ζωής των σημερινών μαθητών από τα πρώτα χρόνια της ανάπτυξής τους, με τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης να είναι η δραστηριότητα ΤΠΕ που κυριαρχεί. Τα στοιχεία της Eurostat του 2019 σημειώνουν ότι, μεταξύ του 94% των μαθητών στην ΕΕ που χρησιμοποιούν το Διαδίκτυο καθημερινά, η πιο κοινή διαδικτυακή δραστηριότητα για σχεδόν το 85% από αυτούς είναι η συμμετοχή σε κοινωνικά δίκτυα, όπως το TikTok, το Snapchat και το Instagram.

2. Τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης μπορούν να απαντήσουν στις σημερινές προκλήσεις της ψηφιακής εκπαίδευσης

Στον απόηχο μιας πανδημίας που οδήγησε σε έκρηξη στη χρήση των ΤΠΕ για μάθηση, η Ευρωπαϊκή Επιυτοπή υιοθέτησε ένα σχέδιο δράσης για την ψηφιακή εκπαίδευση (2021-2027) το οποίο χρησιμεύει ως έκκληση για δράση προς τους εκπαιδευτικούς με σκοπό να κάνουν τη διδασκαλία τους κατάλληλη για την ψηφιακή εποχή. Το σχέδιο δράσης αναφέρει ότι η τεχνολογία μπορεί να αποτελέσει εργαλείο για τη συνεργατική μάθηση και για τη δημιουργία/κοινή χρήση ψηφιακού περιεχομένου που είναι άμεσα διαθέσιμο, οικονομικά προσιτό και προσβάσιμο για όλους τους μαθητές, ιδιαίτερα για μαθητές με δυσκολίες.

Η δημιουργία εκπαιδευτικού περιεχομένου στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης μπορεί να ανταποκριθεί στις απαιτήσεις που θέτει αυτό το σχέδιο δράσης: εκτός από το ότι τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης αποτελούν ήδη βασικό στοιχείο της ψηφιακής εποχής, το περιεχόμενο σε αυτές τις πλατφόρμες είναι δωρεάν, προσαρμόσιμο και προσβάσιμο, γεγονός που επιτρέπει έναν σχεδιασμό χωρίς αποκλεισμούς, με κέντρο του τον μαθητευόμενο.  
Είναι ακόμη και η σύσταση του ΟΟΣΑ ότι οι υπηρεσίες μέσων κοινωνικής δικτύωσης μπορούν να υποστηρίξουν την επίσημη και άτυπη μάθηση, όπως αναφέρεται σε μια έκθεση με τίτλο «Καινοτομία στην εκπαίδευση και εκπαίδευση στην καινοτομία».

Έτσι, η απόρριψη των εκπαιδευτικών δυνατοτήτων των μέσων κοινωνικής δικτύωσης με την λογική ότι είναι απλώς μια πλατφόρμα κοινωνικοποίησης και ψυχαγωγίας θα ήταν κοντόφθαλμη.

3. Οι δάσκαλοι (και γενικά οι ενήλικες) έχουν περιορισμένη χρήση των μέσων κοινωνικής δικτύωσης σε σύγκριση με τους μαθητές

Ωστόσο, σύμφωνα με τη μελέτη του 2020 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου με τίτλο «Επανεξετάζοντας την εκπαίδευση στην ψηφιακή εποχή», προκειμένου οι νέες τεχνολογίες να αναπτυχθούν στις σχολικές αίθουσες, οι εκπαιδευτικοί πρέπει να είναι οι κεντρικοί μοχλοί της επιτυχημένης εφαρμογής τους. Όμως, η ίδια μελέτη αναφέρει ότι οι εκπαιδευτικοί τείνουν να χρησιμοποιούν τις ΤΠΕ για απλές κυρίως εργασίες και όχι για εξειδικευμένους μαθησιακούς σκοπούς. Ειδικότερα, όσον αφορά τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, τα δεδομένα μας δείχνουν ότι η ετοιμότητα των εκπαιδευτικών υστερεί σημαντικά σε σχέση με αυτή των μαθητών τους.

Μια σύγκριση που έγινε με βάση τα δεδομένα της Eurostat του 2019 μεταξύ του ποσοστού των νέων και του ποσοστού των ενηλίκων που ασχολούνται με δραστηριότητες μέσων κοινωνικής δικτύωσης σε ολόκληρη την ΕΕ δείχνει μια μέση διαφορά 30 ποσοστιαίων μονάδων. Η ίδια πηγή δείχνει επίσης ότι ο μέσος όρος της ΕΕ για ενήλικες που διαθέτουν «πάνω από τις βασικές» ψηφιακές δεξιότητες, που υποδηλώνει την ικανότητα (μεταξύ άλλων παραμέτρων) όχι μόνο να συμμετέχουν στα κοινωνικά δίκτυα αλλά και να ανεβάζουν περιεχόμενο που δημιουργείται από τους ίδιους για να το μοιραστούν με άλλους (Eurostat) , είναι μόλις 31%.

Η στάση των εκπαιδευτικών για την εφαρμογή ψηφιακών τεχνολογιών δεν φαίνεται να αποτελεί πρόβλημα, καθώς το Σχέδιο Δράσης για την Ψηφιακή Εκπαίδευση της ΕΕ σημείωσε τη «δημιουργία ψηφιακού περιεχομένου» ως κυρίαρχο τομέα στον οποίο οι εκπαιδευτικοί θα ήθελαν να βελτιωθούν στο εγγύς μέλλον.

Η μελέτη του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου επαναλαμβάνει αυτή τη δήλωση και σημειώνει ότι παράγοντες που εμποδίζουν την ανάπτυξη της ψηφιακής επάρκειας των εκπαιδευτικών είναι: ένα αντιληπτό κενό στις ψηφιακές τους δεξιότητες, ανησυχίες για την ασφάλεια και έλλειψη ευκαιριών κατάρτισης.

Ο στόχος μας

Αυτό το έργο θα παρέχει καθοδήγηση, κατάρτιση και πόρους σε δασκάλους δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης και στους μαθητές τους με στόχο να αναπτύξουν την ψηφιακή τους ετοιμότητα και τις δεξιότητες δημιουργίας περιεχομένου για τη χρήση των μέσων κοινωνικής δικτύωσης με παιδαγωγικά ουσιαστικούς και περιεκτικούς τρόπους.

Το πρόγραμμα σπουδών και η συνάφεια με την ΕΕ θα είναι βασική προτεραιότητα – έτσι, οι εκπαιδευτικοί θα μάθουν να ενσωματώνουν τέτοια μέσα στο παιδαγωγικό τους περιεχόμενο, καθώς και να τα εφαρμόζουν για τη διδασκαλία του Erasmus + Βασικές Ικανότητες για τη Δια Βίου Μάθηση. Θα προωθηθούν οι αρχές και οι πρακτικές χρήσεις της μικρομάθησης στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, που μπορούν να ανταποκριθούν στις συγκεκριμένες ανάγκες των μαθητών. Σε όλη αυτή τη διαδικασία, θα αντιμετωπίσουμε επίσης ανησυχίες σχετικά με την ασφάλεια και την παθητική κατανάλωση των μέσων κοινωνικής δικτύωσης από τους μαθητές παρέχοντας πόρους ασφαλείας σχετικούς με τη δημιουργία εκπαιδευτικού περιεχομένου, προκειμένου να ενισχυθεί ο ψηφιακός αλφαβητισμός.